Amortisman, şirketlerde malların eskimeleri ve yıpranmalarına karşılık olarak yıllık kardan ayrılan paydır .Amortisman önem verilmesi gereken bir konudur. Amortisman hesapları sayesinde şirketler giderlerini dengede tutabiliyor.
Amortisman Ne Demek?
Şirketlerin duran varlıkları olabiliyor. Bu varlıkların aşınma, yıpranma veya eskime paylarının ortaya çıkarılmasına amortisman adı verilir. Amortisman payına dikkat edilmezse şirket paylarında gözle görülür bir düşüş yaşanır. Bundan dolayı işletmelerin çoğu amortismana gerekli özeni gösterir.
Şirketlerin duran varlıklarının değeri zaman geçtikçe düşüş yaşar. Bu düşüş ekonomik olarak hesaplanır. Hesaplamalar esnasında bu düşüş, gider başlığı altına alınır. Bütün bu işlemler amortisman kapsamındadır.
Amortisman Ayırmanın Faydaları Nelerdir?
Amortismanın şirketler için birçok faydası vardır. Amortisman sayesinde duran varlığın aşınma payı doğru bir şekilde kaydedilir. Bu da işletmelerin plan yapabilmesine yardımcı olur. Amortisman sayesinde varlığın maliyeti çok daha doğru şekilde anlaşılabilir. Amortisman hizmetlerine önem veren şirketler, muhasebe kayıtlarını daha kolay tutabilir.
Amortismanın faydalarından bazıları:
- Şirketler uzun vadeli sermaye varlıklarını daha kolay belirleyebilir.
- Amortisman hizmeti, şirketlerin vergi ödemesine yardımcı olur.
- Düşüş yaşayan varlıklar daha kolay tespit edilir.
Amortisman kayıtlarının uzman olan kişiler tarafından tutulması gerekir.
Amortisman Nasıl Hesaplanır?
Amortisman hesaplama işlemlerinin yapılabilmesi için ilk olarak amortismana konu olan varlığın belirlenmesi gerekir. Amortismana konu olacak varlık gayrimenkul, alet-edevat, sinema filmleri ve demirbaşlar olabilir. Bu varlık belirlendikten sonra Vergi Usul Kanunu’nun belirttiği usul ve şartlarda amortisman hesaplanır.
Amortisman hesabı: Şirkete alınan ürünün ekonomik değerinin ürünün ömrüne( yıl bazlı ) bölünmesi ile bulunur. ve her yıl elde edilen kardan bu oran düşülür.
Amortisman hesaplama için Maliye Bakanlığı’nın belirttiği iktisadi oranlar kullanılmalıdır. Aksi halde işlemlerde yanlışlık yapılabilir.
Amortisman Çeşitleri
Amortisman hesaplama işlemleri farklı şekilde yapılır. Şirketin ölçeğine, hedeflerine ve varlıklarına bağlı olarak farklı hesaplama metotları kullanılır. Amortisman hesaplama çeşitleri 3 tanedir. Amortisman metotları:
- Eşit paylı metodu
- Artan bakiyeler metodu
- Fevkalade amortisman metodu
Fevkalade amortisman yöntemi şirketler tarafından çok kullanılamaz. Çünkü bu yöntem doğal afet gibi ekstrem durumlarda ortaya çıkar.
Amortisman Ayırma Şartları Nelerdir?
Amortisman işlemlerinin hesaplanmasında bazı koşullar aranır. Şartlar oluşmadan amortisman hesaplamadan bahsedilemez. Amortisman değerinin hesaplanabilmesi için aranan ilk şart varlığın yıpranma ya da eskimeye maruz kalması olarak açıklanır.
Amortisman koşullarından birisi de işletmelerin maddi varlığının 1 yıldan fazla kullanılır halde olmasıdır. 1 yılı geçmeyen varlıklar için amortisman değeri hesaplanırsa yanlışlıklar görülebilir.