69 ve 70 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanunla İlgili Genel Tebliğleri ile 426 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği uyarınca yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti (YN ÖKC) getirilen mükelleflerin bu cihazları kullanma mecburiyeti koşullarının yeniden belirlenmesi ve bu mükelleflerce gerçekleştirilen perakende mal ve hizmet satışlarına ilişkin ÖKC’lerden düzenlenen fişlere ait mali bilgilerin Gelir İdaresi Başkanlığı’na elektronik ortamda bildirilme usulüyle ödeme ara yüzlerinin ÖKC’lerle bağlantı ve iletişimi ile çalışma esaslarına ilişkin hazırlanan 483 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine göre;

1 milyon TL’yi aşan mükellefler için, 1/4/2016 tarihinden itibaren,
– 1 milyon TL’den 500 Bin TL’ye kadar olan mükellefler için, 1/7/2016 tarihinden itibaren,
– 500 Bin TL ile 150 Bin TL arasında olan mükellefler için, 1/10/2016 tarihinden itibaren,
– 2014 yılı cirosu 150 Bin TL’den az olan mükellefler için, 01/01/2018 tarihinden itibaren YN ÖKC almaları zorunludur.

Bu kapsamda;
1) Bankalar mobil pos vermeyecektir.
2) YN ÖKC kullanması gerekirken mobil banka pos kullanan mükelleflerin tespiti halinde, her bir tespit için ayrı ayrı olmak üzere 213 sayılı kanunun mükerrer 355 inci maddesine göre özel usulsüzlük cezası uygulanacaktır.
3) E-fatura ve E-arşiv kullanmakta olan, 20 adet ve üzeri yazarkasa kullanan aşağıdaki maddelerden ikisine sahip olan mükelleflerin YN ÖKC kullanımı insiyatiflerine bırakılmıştır.
(a) 2016 yılı satışları veya gayri safi iş hasılatı toplamının 10 milyon TL’yi aşması,
(b) 2016 yılı bilanço aktif toplamının 10 milyon TL’yi aşması,
(c) 2016 yılı bilanço öz sermaye veya öz kaynak toplamının 1 milyon TL’yi aşması.
Yukarıdaki 3.Maddede yer alan şartlara uyan eski nesil yazarkasa kullanmak isteyen mükelleflerin yapması gerekenler aşağıdaki gibidir:
– Günlük kümülatif satış raporlarını GİB in istediği kriterlere göre E-ortamda göndermeleri gerekmektedir.
– İlk alış tarihi itibariyle 10 yılı geçmemek kaydıyla mali hafızaları doluncaya kadar kullanabilirler.

VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO:483)
http://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/user_upload/Tebligler/Taslaklar/otv/483_serno_vuk_genteb_basbakanlik.pdf

Satışı yapılan malları aynen veya işlendikten sonra satışını yapanlar dışındaki kimselere satan veya aynı kimselere hizmet veren birinci ve ikinci sınıf tüccarlara (perakende teslimde bulunan veya hizmet veren) mükellefler Vergi Usul Kanununa göre fatura vermek zorunda olmadıkları mal satışları veya hizmet ifalarının belgelendirilmesinde yeni nesil ödeme kaydedici cihazları kullanmak mecburiyetindedir.

Buna göre;

•  3100 sayılı Kanun mevzuatına göre ödeme kaydedici cihaz kullanmak mecburiyetinde olan (Bakanlıkça muaf tutulanlar hariç),
•  Vergi Usul Kanununa göre birinci ve ikinci sınıf tacir kapsamına giren,
•  Perakende olarak mal satışı veya hizmet ifasında bulunan,
•  Vergi Usul Kanununa göre fatura düzenleme zorunluluğu olmayan satışları bulunan, diğer bir ifade ile perakende satış fişleri ile belgelendirilebilecek nitelikte satışları olan (Mükellefin bütün satışları için kendiliğinden fatura düzenliyor olması yeni nesil ödemekaydedici cihaz kullanma mecburiyetini kaldırmaz.) mükellefler, yeni nesil ödeme kaydedici cihazları kullanma mecburiyeti kapsamına girmektedirler.

Kaynak : http://www.gib.gov.tr/fileadmin/mevzuatek/YNOKC_yazilar/ynokc_sorular.pdf

Basit/bilgisayar bağlantılı ve EFT-POS özellikli (Pos yazarkasa) olmak üzere temel olarak iki tür yeni nesil ödeme kaydedici cihaz vardır.

Mükellefler bağlı bulundukları vergi dairelerinden alacakları izin yazısı ile birlikte tercih ettikleri yazarkasa firmasından Yazarkasa POS cihazının satın alma işlemini tamamlayıp, ürün faturası temin etmelidirler.

1) Bu Tebliğin 3 üncü maddesinin (1) numaralı fıkrası kapsamına giren mükelleflerin, işletmelerindeki mevcut eski nesil ÖKC’leri, cihazın ilk alış faturasının düzenlendiği tarihten itibaren 10 yılı geçmemek üzere mali hafızaları doluncaya kadar kullanmaya devam edebilmeleri için aşağıda belirtilen şartları birlikte sağlamaları gerekmektedir.

a) 1/1/2018 tarihinden önce, 397 ve 433 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde belirtilen e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamalarına geçerek faturalarını e-Fatura ve/veya e-Arşiv Fatura olarak düzenlemek.
b) 1/1/2018 tarihinden önce, perakende mal satışı ve hizmet ifalarına ilişkin olarak 1/1/2018 tarihinden sonra düzenlenecek ÖKC fişlerine (perakende satış fişleri dahil) ait günlük mali bilgileri ihtiva eden elektronik raporu, bu Tebliğin 5 inci maddesinde belirtilen şekilde hazırlamak ve belirtilen şekilde GİB bilgi sistemine e-Arşiv uygulaması aracılığı ile elektronik ortamda bildirebilecek teknik alt yapıyı tesis etmek.
c) 1/1/2018 tarihinden önce, başvuru usul ve esasları (www.efatura.gov.tr) internet adresinde yayınlanan başvuru kılavuzuna göre GİB’e elektronik ortamda başvurmak.
d) 1/7/2018 tarihine kadar, perakende mal satışı ve hizmet ifalarına yönelik olarak ÖKC’lerden düzenlenen ÖKC günlük kapanış (Z) raporlarına ait ilgili bilgileri (www.efatura.gov.tr) internet adresinde yayınlanacak “Perakende Mal Satışları ile Hizmet İfalarına İlişkin Mali Rapor Bildirim Kılavuzu”nda yapılan açıklamalara uygun olarak, güvenli veri depolama ve sorgulama sistemlerinde (bu sistemlerin yazılım ve donanım alt yapısının Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde ve Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarının geçerli olduğu yerlerde bulunması zorunludur) muhafaza etmek ve GİB’in erişimine sunacak alt yapıyı tesis etmek veya bir dış hizmet sağlayıcı tarafından bu niteliklere haiz olarak oluşturulan alt yapı hizmetinden yararlanmak. GİB, bu bentte belirtilen güvenli veri depolama ve sorgulama sistemlerine ilişkin sağlanması gereken teknik ve güvenlik gerekliliklerini, bunları tevsik eden bilgi ve belgeleri, bu sistemlerde oluşturulması veya muhafaza edilmesi istenen elektronik kayıtları ve bu sistemlerin denetim usul ve esaslarını (www.efatura.gov.tr) internet adresinde yer verilecek teknik kılavuzlarla belirlemeye ve değiştirmeye yetkilidir.

2) Bu Tebliğin 3 üncü maddesi kapsamında yer almayan birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, 213 sayılı Kanuna göre fatura vermek zorunda olmadıkları perakende mal satışları veya hizmet ifalarının belgelendirilmesinde, 426 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin (427, 437, 450, 465, 466 ve 473 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri İle değişen güncel hali ) 4 üncü bölümünde belirtilen süreleri dikkate alarak YN ÖKC kullanmaya başlamak mecburiyetindedirler.

3) Bu Tebliğin 3 üncü maddesi kapsamında yer alan ve bu maddenin (1) numaralı fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerindeki şartları yerine getirdiği halde, (ç) bendinde belirtilen şartı sağlayamayan mükellefler, 1/8/2018 tarihine kadar eski nesil ÖKC’ler yerine YN ÖKC’leri kullanmaya başlamak mecburiyetindedirler.

4) Bu Tebliğin 4 üncü maddesinde belirtilen şartları sağlamak amacıyla, e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamasına geçilmesi, fatura verilme zorunluluğu olmayan perakende mal satışları ile hizmet ifalarında e-Fatura ve/veya e-Arşiv Faturası düzenleme mecburiyetini getirmemektedir. Bu tür satışların belgelendirilmesinde ÖKC fişlerinin düzenlenmesi mümkün bulunmaktadır.

Mükellefler YN ÖKC kullanmak suretiyle gerçekleştirilen;
a) Fatura ile belgelendirilen satışlarında,
b) Yemek fişi/yemek kartı karşılığı verdikleri mal satışı ve hizmet ifalarında,
c) Mal teslimi veya hizmetin ifasından önce ön tahsilat (avans) mahiyetinde aldıkları tutarların belgelendirilmesinde,
d) Otopark giriş işlemlerinde,
e) Fatura tahsilatı işlemlerinde,
f) GİB tarafından belirlenecek benzeri diğer işlemlerde, YN ÖKC’den bilgi fişi düzenleyerek müşterilerine vereceklerdir.

Kaynak : 2 Aralık 2015’te GİB tarafından yayınlanan teknik kılavuz;
http://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/user_upload/Yararli_Bilgiler/YNOKC_Bilgi_Fisleri.pdf