Mükelleflerin kazançlarının, gelir vergisi açısından tespiti iki şekilde yapılır. Basit usul ve gerçek usul gelir vergisi mükellefleridir. Bu iki vergilendirme usulü arasında bazı farklılıklar vardır. Basit usulde, mükellefin, hesap dönemi içerisinde kazancı ile giderleri arasındaki farka vergi uygulanır. Bu yöntemle vergilendirme yapmak isteyenler, tüm faaliyetleri ile ilgili gelir ve gider belgelerini ayrı ayrı saklamak ve dosyalamak zorundadır.
Basit Usul Şartları
Gelir Vergisi Kanunu mükelleflerin basit usule tabi olabilmesi için gerekli tüm şartları belirlemiştir.
Genel şartlar olarak belirlenenler şunlardır:
- Kişinin kendi işi başında olması ve bilfiil çalışması,
- Gerçek usul vergisine tabi olmamak,
- İşyerinin kendisine ait olması ya da kira bedelinin belirlenen miktar üzerinde olmaması,
Bu genel şartlara uyarak ticari işlerini yapan ve gelir, gider hesaplarını ayrı ayrı tutanlar, basit usulde vergilendirmeden faydalanabilecektir.
Gerçek Usulden Basit Usule Geçiş
Mükellefler, Gelir Vergisi Kanunu şartlarını karşıladıklarında, gerçek usulden basit usule geçiş yapabiliyorlar. Bu geçişin yapılabilmesi için arka arkaya iki vergi döneminde basit usule tabı olma şartlarının sağlanmış olması gerekiyor.
Bu şartları sağlayanlar, gerçek usulden basit usule geçişlerini yapabilecektir. Mükellefler, vergi dairesine geçiş başvurusu için dilekçe verir ve bu başvurular, Ocak ayının 31. gününe kadar yapılmalıdır.
Basit Usulün Avantajları
Basit usulde vergilendirme yapan mükellefler, birçok avantajdan faydalanabiliyor.
Mükelleflere sağlanan avantajlar şunlardır:
- Yasal defter tutma zorunluluğunun olmaması,
- Üç aylık dönemlerde vergi ödenmemesi,
- KDV istisnasının bulunması,
- %5 vergi indiriminden faydalanılması,
- Vergilendirme şartlarına uyanlar, sağlanan tüm avantajlardan faydalanabiliyor.
Basit Usule Tabi Olmayı Engelleyen Durumlar
Mükellefler, gerçek usulden, basit usule geçiş yaparken istenilen tüm şartları karşılamaları gerekiyor. Bazı durumlar, basit usule tabi olmayı engelleyecektir. Kollektif şirket ortakları, ödünç para verme faaliyetinde bulunma, şehirlerarası yük taşımacılığı, maden işletmeleri, ilan ve reklam alanında çalışma, gayrimenkul alım ve satımı gibi işler basit usule tabi olmayı engelleyecektir. Bu alanlarda faaliyet gösteren mükellefler, vergilendirme işlemlerini basit usulden yapamazlar. Tüm vergilendirmeler, Vergi Usul Kanunlarına göre düzenlenir.
Mükelleflerin kazançlarının, gelir vergisi açısından tespiti iki şekilde yapılır. Basit usul ve gerçek usul gelir vergisi mükellefleridir. Bu iki vergilendirme usulü arasında bazı farklılıklar vardır. Basit usulde, mükellefin, hesap dönemi içerisinde kazancı ile giderleri arasındaki farka vergi uygulanır. Bu yöntemle vergilendirme yapmak isteyenler, tüm faaliyetleri ile ilgili gelir ve gider belgelerini ayrı ayrı saklamak ve dosyalamak zorundadır.
Basit Usul Şartları
Gelir Vergisi Kanunu mükelleflerin basit usule tabi olabilmesi için gerekli tüm şartları belirlemiştir.
Genel şartlar olarak belirlenenler şunlardır:
- Kişinin kendi işi başında olması ve bilfiil çalışması,
- Gerçek usul vergisine tabi olmamak,
- İşyerinin kendisine ait olması ya da kira bedelinin belirlenen miktar üzerinde olmaması,
Bu genel şartlara uyarak ticari işlerini yapan ve gelir, gider hesaplarını ayrı ayrı tutanlar, basit usulde vergilendirmeden faydalanabilecektir.
Gerçek Usulden Basit Usule Geçiş
Mükellefler, Gelir Vergisi Kanunu şartlarını karşıladıklarında, gerçek usulden basit usule geçiş yapabiliyorlar. Bu geçişin yapılabilmesi için arka arkaya iki vergi döneminde basit usule tabı olma şartlarının sağlanmış olması gerekiyor.
Bu şartları sağlayanlar, gerçek usulden basit usule geçişlerini yapabilecektir. Mükellefler, vergi dairesine geçiş başvurusu için dilekçe verir ve bu başvurular, Ocak ayının 31. gününe kadar yapılmalıdır.
Basit Usule Tabi Olmayı Engelleyen Durumlar
Mükellefler, gerçek usulden, basit usule geçiş yaparken istenilen tüm şartları karşılamaları gerekiyor. Bazı durumlar, basit usule tabi olmayı engelleyecektir. Kollektif şirket ortakları, ödünç para verme faaliyetinde bulunma, şehirlerarası yük taşımacılığı, maden işletmeleri, ilan ve reklam alanında çalışma, gayrimenkul alım ve satımı gibi işler basit usule tabi olmayı engelleyecektir. Bu alanlarda faaliyet gösteren mükellefler, vergilendirme işlemlerini basit usulden yapamazlar. Tüm vergilendirmeler, Vergi Usul Kanunlarına göre düzenlenir.
